Ελ Γκρέκο

| |






Δομίνικος Θεοτοκόπουλος Ελ Γκρέκο



Ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε στο Φόδελε, ένα μικρό χωριό κοντά στο Χάνδακα (Ηράκλειο) της Κρήτης. Η οικογένεια του είχε φύγει από την Κωσταντινούπολη μετά την πτώση της πόλης στους Τούρκους. Πολύ νέος σπούδασε ζωγραφική κοντά στο φημισμένο αγιογράφο της Κρητικής σχολής Θεοφάνη, και άλλους γνωστούς ζωγράφους της Βυζαντινής παράδοσης.

Το 1566, ο Θεοτοκόπουλος μετακόμισε στη Βενετία σε ηλικία 20 ετών επειδή το περιβάλλον της Κρήτης δεν ικανοποιούσε τις φιλοδοξίες του νεαρού Δομίνικου. Ο νεαρός Δομίνικος ήθελε να εντρυφήσει στο καινούριο ρεύμα της Αναγέννησης και να διδαχτεί από τους μεγάλους δάσκαλους της Ιταλίας. Σύντομα γνωρίστηκε με τον Τισιάνο και εργάστηκε στο εργαστήριο του. Παράλληλα έκανε σπουδές γλυπτικής, ωστόσο δεν αισθανόταν πολύ καλά με τη διαμονή του εκεί, και έτσι το 1570 αποφάσισε να μετακομίσει στη μητρόπολη της Αναγέννησης Ρώμη, όπου σύντομα άρχισε να γίνεται γνωστός. Στη Ρώμη οι συνάδελφοι του τον αποκαλούσαν, Ελ Γκρέκο ( Ο Έλληνας). Όταν ο πάπας Πίος Ε` απεφάσισε να καλύψει τα γυμνά σώματα στη Δευτέρα Παρουσία του Μιχαήλ Άγγελου στη Καπέλα Σηστίνα, ο Ελ Γκρέκο πρότεινε να τα ζωγραφίσει, αλλά αυτό προκάλεσε την αντιπάθεια των άλλων ζωγράφων της Ρώμης, κάτι που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει την αιώνια πόλη οριστικά, και να τον οδηγήσει το 1575 στη καινούρια του πατρίδα, την Ισπανία.


Αρχικά εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη, αλλά μετά από δύο χρόνια μετακόμισε στο Τολέδο όπου έζησε 37 χρόνια μέχρι το θάνατο του. Παντρεύτηκε και απέκτησε ένα γιο, τον Μανουήλ Χόρχε που επίσης έγινε ζωγράφος. Χωρίς να αποκοπεί από τις ρίζες του, έζησε την πιο ώριμη περίοδο της τέχνης του δημιουργώντας ένα προσωπικό στυλ. Η επίδραση της Βυζαντινής και αρχαίας Ελληνικής παράδοσης ήταν φανερή σε όλο το έργο του. Έκανε ένα μεγάλο κύκλο μαθητών και φίλων παρά την φθόνο και το μίσος αρκετών Ισπανών Ζωγράφων που τον έβλεπαν σαν εισβολέα και επικίνδυνο αντίπαλο. Παρά τη προσπάθεια του να μπει κάτω από τη Βασιλική προστασία, δεν τα κατάφερε όπως και την ανάληψη παραγγελιών στο περίφημη μονή του Εσκοριάλ.


Κοντά στο τέλος της ζωής του αντιμετώπισε πολλά οικονομικά προβλήματα. Το εργαστήριο του αναπαρήγε πολλά από τα έργα του .αλλά με εξαίρεση το γιο του κανείς δε ενδιαφέρθηκε να ακολουθήσει την πρωτότυπη τεχνική του. Μετά το θάνατό του το όνομα του ξεχάστηκε τελείως, μέχρι που κατά το τέλος του 19ου αιώνα οι ζωγράφοι της μοντέρνας τέχνης επαναφέρανε το όνομα του ανάμεσα στα ονόματα των μεγάλων δασκάλων του παρελθόντος επειδή τον θεώρησαν πατέρα και πρωτοπόρο της μοντέρνας τέχνης.